Saopštenje za medije

Generalni konzul dr Vladimir Božović prisustvovao skupu pod nazivom “Američko-srpsko odbrambeno partnerstvo: Od Operacije Halijard do danas”

Njujork, 06. mart 2024.

Dr Vladimir Božović, generalni konzul RS u Njujorku, na poziv Ambasade RS u Vašingtonu, prisustvovao je skupu pod nazivom “Američko-srpsko odbrambeno partnerstvo: Od Operacije Halijard do danas”, koja je održana u svečanoj sali zgrade Kapitola u Vašingtonu, sedištu Kongresa SAD. U sklopu ovog svečanog skupa prikazan je film “Heroji Halijarda” reditelja Radoša Bajića.

Operacije ”Halijard“, koja je sprovedena u Drugom svetskom ratu na tlu današnje Srbije, ostaje najveća operacija spasavanja američkih vazduhoplovaca u istoriji. Godine 1944. američki bombarderi su gađali nemačke naftne zalihe u Rumoniji Dok su nadletali Jugoslaviju koju su okupirali nacisti, oboreno je čak 1.500 pilota i avijatičara. Mesecima su Srbi u Pranjanskom kraju pomagali oborene Amerikance. ”O.S.S.”, prethodnica“C.I.A.”, kreirala je plan za evakuaciju američkih pilota u smeloj misiji koordinisanoj sa srpskim otporom. Do avgusta 1944. godine, više od 500 njih je bezbedno vraćeno iza savezničkih linija.

Skup je otvoren panel diskusijom koju je vodio pukovnik u penziji Džon Kapelo, predsednik Halijard fondacije, a učestvovali su ambasador Srbije u SAD Marko Đurić, članovi Predstavničkog doma SAD i ko-predsedavajući Srpskog kongresnog kokusa Klaudija Teni i Emanuel Kliver, general major Džon Heris, komandant Nacionalne garde Ohaja i Nemanja Starović, državni sekretar u Ministarstvu odbrane Republike Srbije.

Članica Kongresa K. Teni je podsetila na značaj sećanja na Operaciju ”Halijard”, kao svedočanstva prijateljstva i savezništva dva naroda, srpskog i američkog, u najtežim trenucima istorije. Kongresmen Emanuel Kliver, je istakao da zajednička herojska prošlost mora biti i zalog za budućnost dva naroda i njihove partnerske odnose. Ambasador Đurić je posebno ukazao da činjenica da su dva naroda bili saveznici u dva svetska rata obavezuje da se ti odnosi dalje razvijaju na istim tekovinama, zajedničkoj borbi za slobodu i demokratiju.

Projekcija „Heroja“ koja je izazvala snažne emocije kod publike, između ostalih, među članovima porodica pravih heroja Haljard misije, kao što su Ksenija Vilkenson – ćerka Džordža Vojinovića, Stefani Adams – ćerka Nika Lalića i DžoAn de la Vera – ćerka Đorđa Muslina. Sva trojica su bili američki oficiri u Kancelariji za strateške službe (OSS), srpskog porekla i imali su značajne uloge u misiji spasavanja američkih i savezničkih pilota iz okupirane Srbije.

Generalni konzul dr Vladimir Božović je ovom prilikom imao posebnu čast da Stefani Lalić Adams i Betsi Vojnović iskaže duboko postovanje za istorijsko i porodično nasleđe njihovih očeva i preneo da će GK koji vodi u predstojećem periodu nastojati da organizuje sličan skup za relevantnu publiku u Njujorku.

Generalni konzulat Republike Srbije u Njujorku                                                       

Kontakt za pitanja medija:

(Marija Nikolić, +1 (212) 596-4241, officecgnyc@mfa.rs)